www.radartutorial.eu www.radartutorial.eu Radar Temelleri

Gonyometre

P-12 Sichtgeräte

Resim 1: Gonyometreli P-12 radar aygıtının ekranları

Gonyometre

Gonyometre (eski Yunanca γωνία ve μέτρον'dan) bir açı ölçüm aygıtıdır. Bir radar aygıtında, gonyometre, gelen bir dönüş işaretinin yükseklik açısını ölçmek için özel bir aygıttır. Yankı işaretinin geldiği uçağın uçuş yüksekliği, daha sonra yükseklik açısı ve ölçülen menzil temelinde hesaplanabilir.

Bir gonyometre ile yükseklik belirleme, alınan işaretlerin gonyometreye ayrı olarak beslendiği, birbiri üzerine monte edilmiş iki anten seviyesine sahip bir radar antenini gerektirir. Gonyometre, anten düzlemlerinden alınan her iki işaret arasındaki faz farkını ölçer. Gonyometrede, ilgili anten seviyesinin alınan YF-darbelerinin duran bir dalga ürettiği iki kayma halkası vardı. Bir motor tarafından sürekli ileri geri hareket eden bir kayar bilezikler (slip rings), bu hat bölümlerindeki işaretleri örnekliyordu ve iki işaret arasında bir fark oluşturuyordu. Belirli bir konumda, bu YF-gerilimi farkı sıfıra eşitti. Bu mekanik konuma bir yükselme açısı atanmış ve bir E-ekranda görüntülenmişti. Yükselme açısından yüksekliğe dönüşüm menzile bağlıydı ve hiperbolik yükseklik işaretlerinin kazındığı (engraved) ekrana iliştirilmiş bir abak (nomogram) ile yapılabilirdi.

VHF-bölgesinde Rus radar aygıtlarında, bu yükseklik açısı ölçümü zaten en basitinden P-3 (NATO kodu: „Knife Rest“) radar ile gerçekleştiriliyordu. P-12'de (NATO kodu: „Spoon Rest B“), gonyometre, kontrol panelleri ile iki konsol arasında yer alır: ışıklı yeşil dairesel ölçek ile kolayca tanınabiliyordu.

Taktik olarak, bu yükseklik açısı ölçümü değeri çok azdı: ölçümün doğruluğu 1000 m civarındaydı. Ancak antenin hedef üzerinde çok yavaş hareket ettirilmesi ve hatta hedef işaretleri zayıfsa bile durdurulması gerekiyordu. Bu, daha karmaşık bir dinamik hava durumuyla artık mümkün değildi. Bu nedenle P-18 (NATO kodu: „Spoon Rest D“) radarından itibaren bu ölçüm seçeneğinden tekrar vazgeçilmiştir.